Leczenie zespołu pieczenia jamy ustnej
Hanna Hüpsch-Marzec1, Paweł Cieślik2, Agnieszka Gorzkowska3

W przeglądzie omawiamy kilka praktycznych strategii, które mogą być przydatne dla klinicystów w interdyscyplinarnym i zindywidualizowanym leczeniu pacjentów z zespołem pieczenia jamy ustnej. Zespół pieczenia jamy ustnej (stomatodynia, glosodynia) to przewlekły, idiopatyczny zespół bólowy, któremu towarzyszy uczucie bólu lub pieczenia, parzenia, szczypania, drętwienia lub kłucia bez zmian klinicznych błony śluzowej jamy ustnej i odchyleń w badaniach dodatkowych. Poza powyższymi objawami objawia się uczuciem suchości w jamie ustnej (kserostomia), zaburzeniami odczuwania smaku (dyzgeuzja) oraz nadwrażliwością pokarmową. Pacjenci mogą ponadto zgłaszać wahania nastroju, niepokój, bezsenność, zaburzenia osobowości, chroniczne zmęczenie, ból głowy lub kancerofobię. Zespół pieczenia jamy ustnej szczególnie często występuje u kobiet w okresie okołomenopauzalnym i wywiera znaczący wpływ na jakość życia zarówno chorych, jak i ich rodzin. Etiopatogeneza choroby nie jest w pełni wyjaśniona, a leczenie koncentruje się głównie na łagodzeniu objawów. Strategia terapeutyczna powinna być wysoce spersonalizowana, interdyscyplinarna i holistyczna. Terapie miejscowe obejmują benzydaminę, klonazepam, kapsaicynę, lidokainę, laktoperoksydazę i sukralfat. W ogólnoustrojowym leczeniu farmakologicznym stosowano leki przeciwdepresyjne, przeciwpadaczkowe, atypowe neuroleptyki i benzodiazepiny. Prowadzenie pacjenta obciążonego zespołem pieczenia jamy ustnej powinno być połączeniem działania farmakologicznego i neuromodulacyjnego ze wsparciem psychologicznym zarówno pacjentów, jak i ich rodzin. Strategia terapeutyczna powinna być wysoce spersonalizowana, interdyscyplinarna i holistyczna.