Autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR – różnorodność objawów klinicznych
Alicja Sierakowska1, Mateusz Roszak1, Beata Łabuz-Roszak2

Celem pracy był przegląd piśmiennictwa dotyczącego zróżnicowania objawów klinicznych autoimmunologicznego zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał przeciwko receptorom N-metylo-D-asparaginowym (anty-NMDAR), a także procesu diagnostycznego i leczenia. Choroba ta stanowi około 4% wszystkich zgłoszonych zapaleń mózgu. Autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR objawia się szybko postępującą encefalopatią o ostrym lub podostrym początku. Choroba zwykle rozwija się w ciągu sześciu tygodni. Aby właściwie zdiagnozować zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR, konieczne jest stwierdzenie co najmniej czterech z sześciu objawów, do których zalicza się zaburzenia zachowania lub funkcji poznawczych, zaburzenia mowy, napady padaczkowe, zaburzenia ruchu, zaburzenia świadomości, a także zaburzenia autonomiczne. W procesie diagnostycznym bardzo ważne są badania dodatkowe, a zwłaszcza badanie elektroencefalograficzne, badanie płynu mózgowo- -rdzeniowego, rezonans magnetyczny, badania laboratoryjne (w tym oznaczenie miana przeciwciał antyneuronalnych). Nierzadko objawy wskazują na możliwość współwystępowania kilku zaburzeń psychicznych jednocześnie, co opóźnia postawienie właściwej diagnozy. Ponadto należy pamiętać, że zapalenie mózgu anty-NMDAR ma często charakter zespołu paraneoplastycznego, a zwłaszcza bardzo często współistnieje z potworniakiem jajnika, dlatego należy przeprowadzić diagnostykę w tym kierunku. Symptomatologia autoimmunologicznego zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR jest bardzo bogata; choroba ma różne manifestacje kliniczne i przebieg, cechuje się współwystępowaniem różnych objawów neurologicznych i psychiatrycznych. Szybka diagnoza i wczesne wdrożenie właściwego leczenia zwiększa szansę chorego na powodzenie terapeutyczne.