Potrzeby i możliwości rehabilitacji chorych na stwardnienie rozsiane w Polsce
Andrzej Potemkowski1, Józef Opara2

Specyfika stwardnienia rozsianego sprawia, że rehabilitacja pacjentów cierpiących na tę chorobę jest jednym z najtrudniejszych zadań rehabilitacji neurologicznej. Liczne objawy stwardnienia rozsianego znacznie obniżają jakość życia około 40 000 chorych żyjących w Polsce. Choć rehabilitacja nie zmniejsza istotnie częstości rzutów ani nie zatrzymuje progresji choroby, to – jeśli jest odpowiednio, nowocześnie prowadzona – poprawia nie tylko obiektywne wskaźniki, lecz także subiektywne samopoczucie i samoocenę, a w rezultacie daje możliwość wytworzenia pozytywnego obrazu siebie. Potrzeby polskich chorych są duże, ale dostępność rehabilitacji (zarówno ambulatoryjnej, jak i stacjonarnej) jest wysoce niesatysfakcjonująca. W związku z tym powinno się optymalizować jakość rehabilitacji prowadzonej przez chorych samodzielnie, w warunkach domowych. Duże znaczenie mają zatem wiedza pacjenta na temat wpływu rehabilitacji na chorobę i możliwych form leczniczych, jak również świadomość skutków zaniechania tej formy leczenia. Stwardnienie rozsiane, niezależnie od postaci, prowadzi do niepełnosprawności i obniżenia jakości życia, a to ogranicza samodzielność, niesie ze sobą ryzyko utraty pracy, utrudnia samoobsługę i swobodę w zakresie aktywności dnia codziennego. Istotna staje się rola rehabilitacyjnych zespołów terapeutycznych (specjaliści neurologii i rehabilitacji plus fizjoterapeuta), które powinny istnieć w każdej poradni diagnostyki i leczenia stwardnienia rozsianego. Ustalenie przez taki zespół ubytków funkcji oraz określenie celów i planu postępowania pozwoliłyby na zmniejszanie skutków postępu choroby.