Rzadkie powikłania poszczepienne: początek postaci rzutowo-remisyjnej stwardnienia rozsianego po szczepieniu przeciwko COVID-19 – opisy przypadków i przegląd literatury
Joanna Kyc1, Halina Bartosik-Psujek1,2

Aktualnie brak jednoznacznych danych wskazujących na związek między szczepieniem przeciwko COVID-19 (coronavirus disease 2019) a wystąpieniem stwardnienia rozsianego. Do 31 grudnia 2021 roku opisano tylko 13 przypadków wystąpienia rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego związanych czasowo ze szczepieniem przeciwko COVID-19. Objawy kliniczne pojawiały się w okresie od 1 dnia do 5 tygodni po szczepieniu i we wszystkich przypadkach badanie metodą rezonansu magnetycznego wykazało obecność zmian typowych dla stwardnienia rozsianego. U większości chorych uzyskano poprawę po dożylnym leczeniu sterydami. W pracy przedstawiono dwa nowe opisy pacjentek, u których w krótkim czasie po szczepieniu przeciw COVID-19 wystąpiły objawy neurologiczne, a badania dodatkowe i dalsza obserwacja pozwoliły rozpoznać rzutowo-remisyjną postać stwardnienia rozsianego. Jednocześnie zaprezentowano omówienie podobnych przypadków opisywanych w literaturze medycznej.