Zmiany stężenia leków przeciwpadaczkowych u kobiet w ciąży – opis przypadków klinicznych
Maria Jolanta Stanosz-Sankowska1, Stanisław Stanosz2,3

Padaczka jest najczęściej występującym schorzeniem neurologicznym u kobiet w ciąży. Napady padaczkowe u ci ężarnych mogą być niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dla płodu. Większość kobiet z padaczką musi w trakcie ciąży stosować leki przeciwpadaczkowe. Celem leczenia jest uzyskanie optymalnej kontroli napadów przy minimalizacji zagrożenia dla płodu (potencjalne teratogenne działanie leków przeciwpadaczkowych). Fizjologiczne zmiany zachodzące w organizmie ciężarnej mogą wpływać na skuteczność leków. W miarę trwania ciąży stężenie leków przeciwpadaczkowych w surowicy maleje – ze względu na wzrost objętości płynu pozakomórkowego, upośledzenie wchłaniania jelitowego, zwiększony klirens nerkowy i wzmożony metabolizm wątrobowy. Dotyczy to większości leków przeciwpadaczkowych, zarówno starszej, jak i najnowszej generacji. Szczególnie znaczące wahania stężenia leków w surowicy stwierdza się w przypadku nowych leków przeciwpadaczkowych. Poziom stężenia lamotryginy i lewetiracetamu obniża się w III trymestrze ciąży nawet o 50%, a okskarbazepiny – o 30–40%. Dawkowanie leków powinno zależeć przede wszystkim od obrazu klinicznego, pomocne jest również oznaczenie poziomów ich stężeń w surowicy. Zaleca się badanie stężenia leków przeciwpadaczkowych przed zajściem w ciążę, na początku każdego trymestru, w ostatnim miesiącu ciąży oraz w 8. tygodniu po porodzie. W artykule przedstawiono dwa przypadki kliniczne kobiet w ciąży, u których doszło do obniżenia stężeń leków przeciwpadaczkowych nowej generacji. Znajomość poziomów stężeń leków była cenną wskazówką, która pozwoliła na optymalizację leczenia.