W licznych badaniach wykazano skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych. Autorzy artykułu omawiają dostępne piśmiennictwo na temat zastosowania i skuteczności tej terapii – zarówno w klasycznej formie, jak i w nowszych podejściach („trzecia fala”) – w grupie pacjentów z uszkodzeniami mózgu i leczonych metodami zabiegowymi. Prezentują publikacje opisujące zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu osób po urazach czaszkowo-mózgowych, z procesami rozrostowymi w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, krwawieniami wewnątrzczaszkowymi czy malformacjami naczyniowymi. 

W pracy przedstawiono wyniki długoterminowej obserwacji czworga pacjentów z rozpoznaniem wariantu logopenicznego afazji pierwotnej postępującej (logopenic variant of primary progressive aphasia, lvPPA). W momencie rozpoznania lvPPA anomia nie była objawem izolowanym. U pacjentów obserwowano szybkie pogorszenie w zakresie komunikacji zarówno ustnej, jak i pisemnej. Spośród różnych sprawności językowych stosunkowo najdłużej względnie dobrze zachowane były głośne czytanie i rozumienie słów o wysokiej częstości użycia. W ocenie mowy opowieściowej stwierdzano postępujące zubożenie zawartości informacyjnej wypowiedzi, które ujawniało się głównie poprzez redukcję użycia rzeczowników i czasowników oraz wzrost użycia zaimków. Na zaawansowanym etapie choroby zawartość informacyjna wypowiedzi była bardzo niska. U wszystkich pacjentów obserwowano również znaczące pogorszenie w zakresie funkcji wzrokowo-przestrzennych, praksji i pamięci epizodycznej oraz konwersję do pełnoobjawowego otępienia.

Nakłucie lędźwiowe to ważna procedura inwazyjna, często wykorzystywana w diagnostyce chorób neurologicznych. Generalnie nakłucie lędźwiowe jest zabiegiem bezpiecznym, z bardzo niską częstością poważnych powikłań, których ryzyko może jednak rosnąć w grupie chorych otrzymujących leki przeciwkrzepliwe: przeciwzakrzepowe i przeciwagregacyjne. Odnosi się to zarówno do ryzyka powikłań krwotocznych, jak i do ryzyka incydentów zakrzepowych w trakcie czasowego odstawienia leków przeciwkrzepliwych. Niniejsza praca prezentuje aktualną wiedzę na temat postępowania w razie konieczności wykonania nakłucia lędźwiowego u chorych stosujących leki przeciwzakrzepowe (antagoniści witaminy K, nowe leki przeciwzakrzepowe, heparyny, fondaparynuks) i przeciwagregacyjne (antagoniści receptora płytkowego P2Y12, inhibitory receptora glikoproteinowego IIb/IIIa, kwas acetylosalicylowy). 

Alkoholowy zespół abstynencyjny rozwija się u osób uzależnionych od alkoholu na skutek zaprzestania albo ograniczenia picia po okresie picia długotrwałego lub w dużych ilościach. Objawy odstawienne pojawiają się najczęściej po 6–8 godzinach od ostatniego spożycia alkoholu i osiągają szczyt po 24–72 godzinach.

Diagnoza różnicowa wariantu behawioralnego otępienia czołowo-skroniowego stanowi wyzwanie dla neurologów i psychiatrów. Niektóre zaburzenia zachowania, przykładowo apatia, występują bowiem zarówno w tej chorobie, jak i w schorzeniach psychicznych, a więc nie są swoiste. Praca ma na celu przedstawienie diagnostyki różnicowej otępienia czołowo-skroniowego i zaburzeń psychicznych. 

W pracy omówiono pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego w przebiegu stwardnienia rozsianego, dziedziczną neuropatię nerwu wzrokowego Lebera oraz dziedziczną neuropatię nerwu wzrokowego z chorobą podobną do stwardnienia rozsianego – zespół Harding. Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego o podłożu demielinizacyjnym jest najczęstszą chorobą (neuropatią) nerwu wzrokowego u młodych dorosłych i nierzadko stanowi pierwszą manifestację kliniczną stwardnienia rozsianego. Pomimo występowania charakterystycznej triady objawów – i obecności ognisk demielinizacyjnych w badaniu rezonansu magnetycznego mózgowia – zdarzają się błędne rozpoznania. 

Zbadano diagnostyczną przydatność wybranych metod przesiewowej oceny zaburzeń psychicznych u pacjentów z uszkodzeniami móżdżku. Poszukiwano odpowiedzi na pytanie, które metody przesiewowe umożliwiają szybkie wykrycie dysfunkcji wykonawczych.

W ostatnich doniesieniach zauważono negatywny wpływ palenia tytoniu na rozwój i przebieg stwardnienia rozsianego. Celem badania wieloośrodkowego (Bydgoszcz, Zabrze, Białystok, Szczecin) była analiza związku między paleniem tytoniu a aktywnością choroby u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym leczonych lekami immunomodulującymi.

Pomimo niepodważalnych korzyści dla dziecka i matki wynikających z karmienia piersią wiele kobiet stosujących leki przeciwpadaczkowe obawia się o bezpieczeństwo dziecka i nie podejmuje karmienia. Tymczasem większość leków nie osiąga w mleku matki na tyle dużych stężeń, aby mogły się one przekładać na istotne klinicznie stężenia we krwi niemowlęcia. W artykule omówiono ogólne zasady przenikania leków do mleka matki i czynniki wpływające na ten proces. Przedstawiono parametry poszczególnych leków przeciwpadaczkowych, które decydują o bezpieczeństwie ich stosowania u kobiet karmiących, a także dane z badań i rekomendacje. 

Celem artykułu jest przedstawienie aktualnych wytycznych dotyczących analizy oraz interpretacji zapisu badań elektromiograficznych krtani (laryngeal electromyography, LEMG) wraz z przeglądem głównych nurtów zastosowania EMG w praktyce otolaryngologiczno-foniatrycznej. Obecnie obowiązujące wytyczne zostały opracowane przez American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery w 2009 roku i przez European Laryngological Society w roku 2012. W zaleceniach obu towarzystw naukowych postuluje się zaadaptowanie i włączenie LEMG do standardowej praktyki klinicznej na oddziałach laryngologicznych.