Rola neuropsychologa w kwalifikacji pacjentów z zaburzeniami ruchowymi do leczenia metodą głębokiej stymulacji mózgu
Emilia J. Sitek1,2, Jarosław Dulski1,2
Identyfikacja pacjentów z zaburzeniami ruchowymi, którzy są odpowiednimi kandydatami do leczenia metodą głębokiej stymulacji mózgu, wymaga zaangażowania zespołu wielodyscyplinarnego złożonego z neurologa specjalizującego się w zaburzeniach ruchowych, neurochirurga, psychiatry, neuroradiologa, pielęgniarki neurologicznej i neuropsychologa. W badaniu neuropsychologicznym poza oceną funkcjonowania poznawczego należy uwzględnić wywiad dotyczący funkcjonowania emocjonalnego, mechanizmów radzenia sobie, wsparcia społecznego i adekwatności oczekiwań pacjenta względem leczenia metodą głębokiej stymulacji mózgu. Wywiad neuropsychiatryczny z chorym i – jeśli to możliwe – osobą bliską powinno się uzupełniać oceną kwestionariuszową, która w żadnym razie nie może być jedyną formą oceny. Gdy rozważany jest zabieg w znieczuleniu miejscowym, ocena neuropsychologiczna może również okazać się pomocna w ustaleniu, czy pacjent pod względem poznawczym i emocjonalnym będzie w stanie współpracować podczas zabiegu. W pracy przedstawiono wszystkie istotne aspekty oceny neuropsychologicznej ze szczególnym uwzględnieniem oceny behawioralnej, rozpoznania oczekiwań chorego wobec skuteczności leczenia metodą głębokiej stymulacji mózgu i radzenia sobie z objawami ruchowymi w trakcie badania funkcji poznawczych. Ocena neuropsychiatryczna powinna obejmować nie tylko obecność i nasilenie zaburzeń afektywnych, ale także związek między stanem ruchowym a emocjonalnym, myśli samobójcze, stabilność sytuacji psychospołecznej pacjenta oraz szerokie spektrum problemów behawioralnych, w tym afekt rzekomoopuszkowy, drażliwość i objawy psychotyczne. Kompleksowa ocena neuropsychologiczna kandydatów do leczenia metodą głębokiej stymulacji mózgu znacząco wykracza poza ocenę funkcji poznawczych.