Szczepienia chorych na stwardnienie rozsiane w czasie pandemii COVID-19
Waldemar Brola1,2, Ewa Bielecka1
Szczepienia są najlepszą strategią zapobiegania większości chorób infekcyjnych, szczególnie istotną – wraz z przestrzeganiem innych zasad profilaktyki – w dobie pandemii COVID-19. Dowiedziono, że pacjenci ze stwardnieniem rozsianym mają wyższe ryzyko infekcji, a leczenie immunosupresyjne oraz immunomodulujące może jeszcze to ryzyko zwiększać. Nie znaleziono natomiast dowodów, iż szczepienia podnoszą ryzyko rozwoju stwardnienia rozsianego lub rzutu choroby. Uważa się, że chorych na stwardnienie rozsiane można bezpiecznie szczepić, a rezygnacja ze szczepień tylko z powodu rozpoznania choroby jest błędem. Przy określaniu wskazań do szczepienia, a także przy wyborze preparatu i ustalaniu optymalnego momentu na szczepienie należy uwzględnić sytuację epidemiologiczną w regionie zamieszkania chorego i rodzaj stosowanego leczenia modyfikującego przebieg choroby. Obostrzenia związane ze szczepieniami dotyczą głównie alemtuzumabu, fingolimodu, okrelizumabu i kladrybiny. W artykule dokonano przeglądu zasad szczepienia chorych na stwardnienie rozsiane w zależności od rodzaju szczepionki i przyjmowanego leczenia modyfikującego przebieg choroby. Uwzględniono również zmieniające się poglądy na temat szczepionek przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.