LOGO
PL

Wpływ poudarowych zaburzeń poznawczych na zdolność kierowania pojazdem

Agata Rost1, Emilia J. Sitek2,3, Adam Tarnowski4

Affiliation and address for correspondence
Aktualn Neurol 2021, 21 (2), p. 93–101
DOI: 10.15557/AN.2021.0011
Abstract

Celem pracy jest przedstawienie aktualnych poglądów dotyczących wpływu poudarowych zaburzeń poznawczych na zdolność prowadzenia pojazdów oraz praktyk diagnostycznych w tym zakresie. Na wstępie krótko zaprezentowano neuropsychologiczne konsekwencje udaru mózgu. W tej części pracy skupiono się przede wszystkim na deficytach wzrokowo-przestrzennych i dysfunkcjach wykonawczych. Spośród tych deficytów zespół pomijania stronnego (nazywany też w polskim piśmiennictwie zespołem zaniedbywania połowiczego), któremu często towarzyszy anozognozja, może w największym stopniu obniżać zdolność do prowadzenia pojazdu, co z kolei stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa. Następnie omówiono podejścia do oceny sprawności kierowania pojazdem u pacjenta po udarze mózgu: ocenę w ruchu drogowym, ocenę z użyciem symulatora i badanie kliniczne skupiające się na funkcjonowaniu poznawczym. Szczegółowo opisano rolę oceny funkcji poznawczych w przewidywaniu sprawności prowadzenia pojazdu. Najodpowiedniejszym w tym kontekście testem przesiewowym wydaje się Test Rysowania Zegara, gdyż angażuje on zarówno funkcje wzrokowo-przestrzenne, jak i wykonawcze. Test Łączenia Punktów jest najpopularniejszą miarą pamięci operacyjnej w badaniach kierowców, gdyż wymaga przeszukiwania wzrokowego oraz szybkości psychomotorycznej. Do popularnych testów należy ponadto Test Figury Złożonej Reya, który angażuje zarówno funkcje wzrokowo-przestrzenne, jak i wykonawcze oraz może służyć jako miara pamięci wzrokowo-przestrzennej. W końcowej części pracy omówiono aspekty prawne z odniesieniem do praktyk stosowanych w Wielkiej Brytanii, Belgii, Szwecji i Niemczech. W Polsce brakuje szczegółowych standardów oceny zdolności do prowadzenia pojazdów u osoby po udarze mózgu.

Keywords
prowadzenie pojazdu, testy neuropsychologiczne, funkcje wykonawcze, sprawność psychomotoryczna, uwaga, przetwarzanie przestrzenne

Oświadczam, że posiadam prawo wykonywania zawodu lekarza i jestem uprawniony do otrzymywania specjalistycznych informacji medycznych. Chcę zapoznać się z informacją z serwisu.