Wprowadzenie: Przyczyny wzrastającego występowania stwardnienia rozsianego (sclerosis multiplex, SM) u kobiet nie są jasne, aczkolwiek brano pod uwagę zakażenie wirusem Epsteina-Barr i palenie papierosów. Przedstawione badanie dotyczy relacji między paleniem papierosów i rosnącą częstością SM u kobiet. Metoda: Wskaźnik K:M (WKM) wśród palaczy w ogólnej populacji skorelowano z WKM 10 272 (M – 4367, K – 5905) chorych z SM w Polsce zmarłych w latach 1982–2008. Badano również korelację między wskaźnikiem płci wśród palaczy w ogólnej populacji i wśród oczekiwanych chorych z SM, którzy palili papierosy i zmarli w ciągu 27 lat. Dane dotyczące zbiorowości z SM otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego, a informację o rozpowszechnieniu palenia papierosów w ogólnej populacji – z Zakładu Epidemiologii Centrum Onkologii w Warszawie. W badaniu zastosowano test Pearsona i test liniowej regresji. Wyniki: Roczny WKM 10 272 chorych zmarłych z SM w Polsce wzrósł z 1,12 do 1,37 (1982–2008); współczynnik korelacji z rokiem kalendarzowym był istotny: r = 0,548, p < 0,01. Stwierdzono znamienną korelację p omiędzy swoistym dla płci WKM wśród palących w ogólnej populacji i wskaźnikiem K:M w zbiorowości z SM w ciągu 27 lat: r = 0,595, p = 0,003. Silną korelację znaleziono między wskaźnikami K:M palaczy papierosów w ogólnej populacji i oczekiwanych chorych na SM, którzy palili papierosy: r = 0,882, p = 0,01-7. Ustalono ścisłą zależność między wskaźnikami K:M w zbiorowości SM i w kohorcie oczekiwanych chorych z SM, którzy palili papierosy: r = 0,809, p = 0,01-5. Obliczono korelację między wskaźnikiem K:M w kohorcie oczekiwanych chorych palących papierosy, którzy zmarli z SM, i kalendarzowym rokiem (1982–2008): r = 0,794, p < 0,001. Wyniki wskazują, że im większa była proporcja K do M palących papierosy w ogólnej populacji, tym liczniejszy był wskaźnik K do M w zbiorowości chorych zmarłych z SM. Wnioski: Wskaźnik K:M w SM obliczony według roku zgonu istotnie wzrósł w Polsce w ciągu trzech dekad. Rosnące występowanie SM u kobiet wykazało asocjację z proporcją K:M palących papierosy w ogólnej populacji. Wzrastające występowanie SM u kobiet przynajmniej w części wiązało się z paleniem papierosów.