Zawroty głowy – wybrane zagadnienia praktyczne
Marek Juszczak1, Andrzej Głąbiński2
Zawroty głowy należą do najczęstszych problemów w praktyce lekarskiej i stanowią bardzo niejednorodną grupą objawów o interdyscyplinarnym charakterze. Główne przyczyny zawrotów mogą mieć podłoże laryngologiczne, neurologiczne, internistyczne, okulistyczne czy psychiatryczne. Bardzo ważne w ich różnicowaniu jest dokładne opisanie przez chorego charakteru dolegliwości. Zasadniczo zawroty głowy można podzielić na zawroty układowe (vertigo) i nieukładowe (lightheadedness, disequilibrium). Jedną z najczęstszych przyczyn zawrotów głowy są łagodne położeniowe zawroty głowy (ŁPZG). Wśród innych głównych przyczyn wymienia się: zawroty psychogenne, migrenę (w tym migrenę podstawną i migrenę przedsionkową), chorobę Ménière’a, zapalenie nerwu przedsionkowego, wieloprzyczynowe zawroty wieku podeszłego (prezbiastazja) oraz zawroty naczyniopochodne. Te ostatnie są w Polsce nadrozpoznawane, natomiast zbyt rzadko stwierdza się pozostałe przyczyny zawrotów, a zwłaszcza ŁPZG, które łatwo zdiagnozować za pomocą niemal patognomonicznej próby Dix-Hallpike’a i w których można wdrożyć wysoce skuteczne leczenie manewrem repozycyjnym (Epleya) lub uwalniającym (Semonta). Kluczowe znaczenie w rozpoznawaniu przyczyny zawrotów głowy mają badania neuroobrazujące, a w szczególności badanie głowy rezonansem magnetycznym (MRI). Ponadto bardzo przydatne są badania laryngologiczne, głównie badanie elektronystagmograficzne (ENG), umożliwiające różnicowanie zawrotów ośrodkowych i obwodowych. Poza wymienionymi zabiegami w leczeniu zawrotów głowy przydatna jest farmakoterapia, w której wiodącą rolę odgrywa obecnie betahistyna. W niniejszej pracy omówiono najczęściej spotykane przyczyny zawrotów głowy, ze szczególnym uwzględnieniem ich diagnostyki różnicowej przy łóżku chorego.