Zaburzenia funkcji poznawczych w udarze móżdżku a skrzyżowana diaschiza – opis przypadku
Ewa Bartczak, Elżbieta Marcinowicz, Jan Kochanowski
Móżdżek odpowiada przede wszystkim za koordynację ruchów celowych, kontrolę napięcia mięśni oraz utrzymanie równowagi i postawy ciała. Prowadzone w ostatniej dekadzie anatomiczne, kliniczne oraz neuroobrazowe badania pokazały jednak, że jest on także odpowiedzialny za rozmaite wyższe funkcje poznawcze, takie jak język, pamięć, umiejętności wzrokowo-przestrzenne, funkcje wykonawcze i emocjonalna regulacja zachowania. Anatomia, jak również funkcjonalny rezonans magnetyczny pokazują związek prawej półkuli móżdżku z lewym obszarem czołowym. Skrzyżowana diaschiza móżdżkowo-mózgowa odzwierciedla zahamowanie czynności nadnamiotowych obszarów odpowiedzialnych za funkcje poznawcze i mowy wynikające z uszkodzenia drogi móżdżkowo-mózgowej – ten neuropatologiczny mechanizm może odpowiadać za powstanie deficytów poznawczych i mowy w przypadku uszkodzenia móżdżku. Uszkodzenie móżdżkowo- korowej pętli powoduje zaburzenia podobne do uszkodzenia korowych obszarów mózgu w obrębie tej pętli. Móżdżek raczej nie generuje poznawczych procesów, ale zajmuje się modulowaniem tych funkcji za pośrednictwem pętli korowo-mostowo- móżdżkowej i pętli móżdżkowo-wzgórzowo-korowej. Autorzy przedstawiają przypadek 58-letniego pacjenta z krwotocznym udarem w prawej półkuli móżdżku i zaburzeniami w sferze pamięci, mowy i języka oraz uwagi.