Samoistne podciśnienie śródczaszkowe – SPŚ (łac. aliquorrhoea acuta versus spontanea) po raz pierwszy zdiagnozowano w 1938 roku i uznawano za rzadkie schorzenie. Ponieważ wszystkie przypadki SPŚ występują wtórnie do samoistnego wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR), preferowanym terminem opisowym jest spontaniczny tzw. rdzeniowy wyciek PMR. Obecne badania wskazują, że nie jest to tak rzadkie schorzenie, jak sądzono. Kliniczna i radiologiczna manifestacja choroby jest różnorodna. Za cechy kardynalne uważa się ortostatyczne bóle głowy i ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego mniejsze niż 60 mm słupa H2O. Leczenie polega na utrzymywaniu pozycji leżącej, doustnym przyjmowaniu płynów, spożywaniu substancji zawierających kofeinę i teofilinę, wykonaniu łaty z krwi podanej nadoponowo lub podaniu fibryny oraz interwencji neurochirurgicznej. Efektywność tego rodzaju leczenia jest ograniczona i słabo zbadana. Przedstawiono przypadek 19-letniej pacjentki z 2-dniowym wywiadem w kierunku bólu głowy, szumu usznego oraz nadwrażliwości na światło. W badaniu neurologicznym stwierdzono jedynie dwojenie przy patrzeniu do boku. Tomografia komputerowa głowy ujawniła obrzmienie mózgu oraz bardzo wąski układ komorowy. Nakłucie lędźwiowe, wykonane dzień po przyjęciu, wykluczyło neuroinfekcje oraz krwawienie podpajęczynówkowe. Ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego wynosiło 15 mm słupa H2O. RM odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego nie ujawnił potencjalnego miejsca wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego. Mielo-CT ujawniło w odcinku lędźwiowym kręgosłupa wielomiejscowy wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego. Przypadek ten demonstruje pewne trudności diagnostyczne oraz zwraca uwagę na niecodzienną przyczynę bólów głowy.

samoistne podciśnienie śródczaszkowe, wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego, ortostatyczne bóle głowy, diagnoza, leczenie