Ocena skuteczności terapii wymuszonej aktywności ruchowej połączonej z iniekcją toksyny botulinowej u pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym – przegląd zakresu literatury
Aleksandra Piętka1, Julia Stochel1, Martyna Galicka1, Ewa A. Dudek1, Natalia Szpalerska1, Iwona Walecka2, Jakub S. Gąsior3
Wstęp: W grupie pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym zarówno terapia wymuszonej aktywności ruchowej, jak i iniekcje toksyny botulinowej są dobrze zbadanymi i opisanymi interwencjami terapeutycznymi. Jednym z głównych objawów uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego jest wygórowane napięcie mięśniowe, które może ograniczać m.in. zdolności manipulacyjne i chwytne ręki. U pacjentów z porażeniem połowiczym najwłaściwsze wydaje się podejście zmierzające do umożliwienia, a następnie ułatwienia posługiwania się mniej sprawną kończyną. Celem pracy była ocena skuteczności terapii wymuszonej aktywności ruchowej w połączeniu z iniekcją toksyny botulinowej u pacjentów pediatrycznych z mózgowym porażeniem dziecięcym. Materiał i metody: Aby sprawdzić skuteczność połączenia terapii wymuszonej aktywności ruchowej z iniekcją toksyny botulinowej, przeszukano medyczną bazę danych PubMed, używając słów kluczowych „toksyna botulinowa” i „terapia wymuszonej aktywności ruchowej”. Do przeglądu kwalifikowano prace napisane w języku angielskim i dotyczące pacjentów pediatrycznych. Przeglądu piśmiennictwa dokonano na podstawie wytycznych PRISMA Statement. Wyniki: W bazie danych odnaleziono 32 artykuły, z których 4 spełniły kryteria włączenia. Protokoły badań były zróżnicowane zarówno pod względem dziennego czasu treningu, jak i czasu trwania procesu terapii. Omówienie: Połączenie terapii wymuszonej aktywności ruchowej z iniekcją toksyny botulinowej pozwala na częstsze i efektywniejsze wykorzystywanie ręki bezpośrednio zajętej u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Dłużej trwająca terapia wymuszonej aktywności ruchowej o mniejszej intensywności przynosi lepsze efekty niż krócej trwająca terapia o większej intensywności. Istotną poprawę zaobserwowano w zakresie chwytu (ocena funkcjonalna i skala Quality of Upper Extremity Skills Test – QUEST) oraz w wynikach Goal Attainment Scaling – GAS.