Wpływ treningu aerobowego na zmiany stężeń markerów neuroplastyczności u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym – badanie pilotażowe
Marta Milewska-Jędrzejczak1, Dominika Książek-Winiarek2, Piotr Szpakowski2,
Igor A. Bednarski1, Elżbieta Miller3, Andrzej Głąbiński1,2
Wprowadzenie: Neuroplastyczność stanowi funkcję ośrodkowego układu nerwowego umożliwiającą jego reorganizację strukturalną i funkcjonalną w odpowiedzi na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Jest to kluczowe zjawisko pozwalające na przywrócenie funkcji ruchowych i poznawczych u chorych z organicznym uszkodzeniem mózgu. Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym mogą odnieść szczególną korzyść z działań wspomagających neuroplastyczność mózgu. Dążąc do stymulacji neuroplastyczności, podejmuje się próby poszukiwania czynników, które na nią wpływają. Cel: Celem badania było określenie wpływu treningu aerobowego na stężenia neurotrofin potencjalnie odpowiedzialnych za zjawisko plastyczności mózgu u chorych ze stwardnieniem rozsianym. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w grupie 22 pacjentów ze stwardnieniem rozsianym objętych programem lekowym Narodowego Funduszu Zdrowia. Badana grupa odbywała 4-tygodniową rehabilitację, na którą składał się trening na ergometrze poziomym 2 razy dziennie po 15 minut 6 razy w tygodniu. Grupa kontrolna nie odbywała treningu. U wszystkich pacjentów wykonano dwukrotny pomiar stężeń neurotrofin w osoczu (BDNF, PDGF, NGF, GDNF) i fraktalkiny (chemokina CX3CL1) oraz oceniono ich w skali niepełnosprawności ruchowej, przesiewowej ocenie funkcjonowania poznawczego i skali depresji Becka na początku badania i po 4 tygodniach. Wyniki: W przeprowadzonym badaniu nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy w stężeniach ocenianych neurotrofin przed 4-tygodniowym treningiem aerobowym i po jego zakończeniu. W grupie badanej zaobserwowano istotną poprawę stanu klinicznego chorych mierzoną Rozszerzoną Skalą Niepełnosprawności Ruchowej (EDSS) i Krótką Skalą Oceny Stanu Umysłowego (MMSE). Wnioski: Niezbędna jest kontynuacja badań w dużych grupach pacjentów homogennych pod względem charakterystyki klinicznej i demograficznej.